Ο παραδοσιακός ελληνικός γάμος προέβλεπε κουραμπιέδες στη Ρούμελη (για την άσπιλη χιονάτη τους επικάλυψη), ξεροτήγανα και αμυγδαλωτά στην Κρήτη, πουρμά (ρολλάκια από φύλλο) στον Πόντο, “κουφέτο” στις Κυκλάδες, ένα γλυκό του κουταλιού με κολοκύθα, μέλι κι αμύγδαλα.
Η συνήθεια της τούρτας έρχεται βεβαίως από την δυτική μεσαιωνική παράδοση, όταν ο κάθε προσκεκλημένος έφερνε ένα γλυκάκι. Μαζεύονταν λοιπόν ένα βουναλάκι από χαρίσματα και θεωρούνταν μάλιστα καλοτυχία αν ο γαμπρός και η νύφη μπορούσαν να φιληθούν πάνω από το ζαχαρωτό αυτό λόφο. Σιγά σιγά τα επιμέρους γλυκίσματα ενοποιήθηκαν σε ένα και οι συνειρμοί του white wedding, του βικτοριανού γάμου δηλαδή, που ποντάρει στο λευκό ως σύμβολο του απόλυτου και της αγνότητας, κάλυψαν και το γαμήλιο έδεσμα με λευκό γλάσο, διατηρώντας παρ' όλα αυτά τη μεσαιωνική λογική του υπερμεγέθους, του oversize. Το βουναλάκι εξελίχθηκε σε τούρτα σε πολλαπλά επίπεδα, ώστε όχι μόνο να εντυπωσιάζει αλλά και να επαρκεί για όλους τους καλεσμένους.
Κατά παράδοση πρόκειται για μια τούρτα καλυμμένη με λευκό γλάσο, που εσωτερικά έχει στρώματα κρέμας, σε βάση από μάρζιπαν (πάστα αμυγδάλου), παντεσπάνι ή φοντάν σοκολάτας, αλλά και ξηρούς καρπούς, ζαχαρωμένα φρούτα (όπως βύσσινο, φράουλα), καραμέλα. Είναι πληθωρικά διακοσμημένη, όχι μόνο με περίτεχνα μοτίβα από το ίδιο το γλάσο, αλλά και με οποιοδήποτε άλλο υλικό όπως λουλούδια, καρπούς, κορδέλες – και φυσικά ένα στολίδι “κορώνα” on top. Οι σύγχρονες εκδοχές είναι κυριολεκτικά αμέτρητες: μπορεί να είναι ο,τιδήποτε, από cheesecake μέχρι παγωτό, ειδικά το καλοκαίρι.
Περί ορέξεως, βεβαίως... Οι προτάσεις των ζαχαροπλαστείων είναι άπειρες και δεν έχει νόημα να περάσουμε σε επιμέρους αναλύσεις υλικών. Επειδή όμως τα έχουμε δει κυριολεκτικώς όλα με την υπόθεση γαμήλια τούρτα, θέτουμε κάποιους βασικές συντεταγμένες καλού γούστου.
• Συνεννοηθείτε με το ζαχαροπλάστη σας μερικούς μήνες πριν (ένα τρίμηνο είναι καλός χρόνος) για τα υλικά και τη γεύση στην οποία θα επικεντρωθεί. Μη σας φοβίζει η σοκολάτα, είναι ένα υλικό που λιώνει στους 37 βαθμούς Κελσίου, πράγμα που σημαίνει ότι μόνο το κατακαλόκαιρο θα ήταν καλό να την αποφύγετε. Παρ' όλα αυτά χρειάζεται προσοχή: αν θέλετε η τούρτα σας να φαγωθεί ως βέρο επιδόρπιο, καλόν είναι να είναι ελαφριά και ανάλαφρη ως γεύση. Πράγμα που σημαίνει: αποφύγετε τις έξτρα βουτυράτες κρέμες και την υπερβολική γλύκα. Καλύτερα να προτιμήσετε ένα χαμηλό φορμά, διότι συχνά οι ζαχαροπλάστες για να μπορέσουν να στήσουν ένα εντυπωσιακό γλυκό, χρησιμοποιούν την σαντιγύ και τις βαριές μους καθ' υπερβολή. Μια αυθεντική κρέμα ζαχαροπλαστικής είναι ελαφρύτερη και σαφώς προτιμητέα, όπως και η προσθήκη φρούτων.
• Κλασικές και αναντικατάστατες είναι φινετσάτες γεύσεις όπως τριαντάφυλλο, σαμπάνια, ρόδι ακόμη και μια τούρτα με άρωμα από αυθεντική βανίλια. Μπορείτε όμως να εκπλήξετε και με ιδέες που ποντάρουν στην έκπληξη και τη διαφορετικότητα. Τροπικά φρούτα –συνιστούμε το φρούτο του πάθους για το εκπληκτικό του άρωμα αλλά και τους συνειρμούς– για καλοκαιρινό fun, lime για φρεσκάρισμα του ουρανίσκου, ινδική καρύδα για καλοκαιρινό αίσθημα μέσα στο καταχείμωνο, ακόμη και εντελώς κλασικές έως ρετρό γεύσεις όπως μια αυθεντική νουγκατίνα. Το σημαντικό είναι η ποιότητα του γλυκίσματος!
• Οι τούρτες Bollywood καλόν είναι να αποφεύγονται, εκτός αν πραγματικά έχετε καταστρώσει ένα γάμο θεματικό... Αυτές οι λευκές υπερπαραγωγές που έχουν πάνω τους την Άρτα με τα Γιάννενα –έντονα χρώματα, λουλούδια και πουλιά, κορδέλες, πολύπολοκα μοτίβα που παραπέμπουν σε ινδουϊστικό ναό και κάνουν ακόμη και το Ανγκορ Βατ να φαίνεται λιτό– είναι παραγματικά πασέ.
Προτιμήστε καλύτερα ένα λευκό γλάσο, και ανάλαφρα μοτίφ από το ίδιο το υλικό. Επίσης, αν ο γάμος σας έχει ένα concept, μπορείτε –διακριτικά πάντα– να βάλετε κάποιες πινελιές, όπως για παράδειγμα κάποια άνθη λεμονιάς ή ροδοπέταλα. Όμως, μην αφήνεστε στη μανία του ασορτί: η γαμήλια τούρτα είναι ένα γλυκό, και σαν τέτοιο πρέπει να αντιμετωπίζεται.
• Η κλασική αντίληψη ήθελε ένα ζευγάρι από πλαστικό να κορυφώνει το ζαχαροπλαστικό μεγαλούργημα, όμως αποφύγετέ το πάση θυσία, όπως και όλα τα αστέρια, καρδιές, πουλιά, ήλιους και φεγγάρια και ο,τιδήποτε άλλο έχει κατεβάσει η κινέζικη φαντασία των τελευταίων ετών. Θα το πούμε με μια κουβέντα: είναι σαν να βάζατε στο αυτοκίνητό σας το “μπαμπά, μην τρέχεις!”.
• Μην προσπαθείτε να εντυπωσιάσετε δια του μεγέθους: ποντάρετε σε ένα πραγματικά καλό γλυκό. Τα επτά επίπεδα, οι κίονες, οι γιγαντιαίες καρδιές ξεκινάνε με τις καλύτερες προθέσεις περί πολυτέλειας και καταλήγουν μνημεία του κιτς. Για αυτό, αποφύγετε πάση θυσία το ζαχαροπλαστικό μπαρόκ.
Μπορείτε ως ζευγάρι να κόψετε μια ευμεγέθη τούρτα και να έχετε στα μετόπισθεν κανονίσει για περισσότερες, από τις οποίες θα σερβιριστούν οι προσκεκλημένοι σας.
Αν ο μπουφές προβλέπει διάφορα άλλα, ποικίλα γλυκίσματα, τότε μπορείτε να κόψετε την τούρτα σας συμβολικά και οι καλεσμένοι να σερβιριστούν από τον μπουφέ. Μια αμερικανική πρακτική είναι να συσσωρεύονται ατομικές μους-μίνι τουρτίτσες σε ένα wedding cake-βουναλάκι: στην Ελλάδα πάντως τιμούμε το επετειακό κόψιμο της τούρτας.
Κόβουμε τη γαμήλια τούρτα: η ετικέτα
Oh my God! Μιλάμε για το απόλυτο μπουρλέσκ. Αναμφισβήτητα, το εθιμοτυπικό προϋποθέτει μια μικρή παράσταση: είναι άλλωστε η πρώτη τους κοινή πράξη ως νέοι οικοδεσπότες. Η μουσική χαμηλώνει ή γίνεται ορχηστρική, τα φώτα επικεντρώνουν στο ζευγάρι, η τούρτα έρχεται πανηγυρικά. Με ένα μεγάλο μαχαίρι το οποίο κρατάει με το δεξί της χέρι η νύφη και υποστηρίζει ο γαμπρός επίσης με την δεξιάν του –η παράδοση προβλέπει σπαθί– κόβουν μαζί την τούρτα.
Έπειτα σερβίρονται σε ένα κοινό πιάτο και φέρνουν ο ένας στο στόμα του άλλου μια κουταλιά γλυκό, για να δείξουν την αφοσίωσή τους και να γλυκάνουν το νέο σύντροφο...
Αυτά ορίζει η παράδοση.
Μα το τι βλέπουν τα μάτια μας κάθε φορά...
Τούρτες υπερφυσικές προς εντυπωσιασμόν, πολύχρωμες ή στολισμένες σαν τη λατέρνα...
Μαχαίρια μακρυμάνικα, στολισμένα μέχρι υπερβολής.
Το ζευγάρι, υπό την πίεση της στιγμής, να αστοχεί στο κόψιμο, να βρίσκει πάνω στη φράουλα με αποτέλεσμα να καταστρέφει την τούρτα ή να βυθίζει τα δάχτυλα στην κρέμα.
Γιγαντιαίες κουταλιές να προσπαθούν να χωρέσουν στο στόμα του συντρόφου και να προσγειώνονται εντέλει πάνω στο νυφικό ή στο κουστούμι...
Σε γενικές γραμμές πρόκειται για ένα κακοποιημένο τελετουργικό. Αν τελικά επιλέξετε να το ακολουθήσετε, κάντε το με όσο πιο απλό και κομψό τρόπο γίνεται. Επιστρατεύστε το χιούμορ σας και, προς Θεού, μη “στήνεστε”! Η όλη ιστορία αγγίζει τα όρια του γελοίου αν την υποδυθείτε σαν να πρόκειται για τελετουργικό. Είστε οικοδεσπότες και κόβετε μια τούρτα: τόσο απλά! Κόψτε ένα μικρό κομμάτι και κάντε και καμιά ζουζουνιά ενώ το προσφέρετε στον/η σύντροφο, έτσι για να σπάσει η μονοτονία της στιγμής.
Όσον αφορά για τη σαμπάνια με τα χέρια ενωμένα και σταυρωτά, it's up to you! Πάντως, το θέαμα είναι πλέον μάλλον φθαρμένο... Μπορείτε απλώς να τσουγκρίσετε τα ποτήρια σας και να ευχηθείτε από κοινού στους προσκεκλημένους σας.
Κι εσείς αρχοντάδες μου, που παρίστασθε στην όμορφη αυτή στιγμή της κοπής της τούρτας και της πρόποσης, παρακαλώ σεβαστείτε τη στιγμή και μη χτυπάτε τα μαχαιροπίρουνα στα πιάτα σαν τετράχρονα, απαιτώντας ένα φιλί. Θα φιληθούν τα παιδιά και χωρίς την –ηχητικά βάρβαρη– προτροπή σας...
Κι αν θέλετε πραγματικά να πρωτοτυπήσετε, ακολουθήστε το ελληνικό έθιμο της νυφιάτικης πίτας, που είναι ένα είδος γλυκού ψωμιού με ξηρούς καρπούς, στολισμένη με διάφορα καλότυχα σύμβολα από ζύμη: από αστέρια και λουλούδια μέχρι ένα σταυρό. Τη σπάζουν στο κεφάλι της νύφης, σε μια κίνηση συμβολική της ρήξης της παρθενίας αλλά και ως καλό οιωνό γονιμότητας και αφθονίας: σκορπίζουν μάλιστα τα κομμάτια στους καλεσμένους, καμμιά φορά και πετώντας τα, έτσι για την πλάκα, που θα ευχηθούν ευωχία και προκοπή στο ζευγάρι.
